HDR, DRI - czyli sposób zwiększania zakresu tonalnego - cz. 3

Zapraszam do przeczytania trzeciej części artykułu Macieja Duczyńskiego o  HDR i DRI.


9. Panoramy a HDR

Sprawa się komplikuje. Kilka ujęć składających się na panoramę w dodatku każde z nich składa się z kilku naświetlań. Czasami potrzeba wiec 24, 27 plików RAW. Czy warto? Sami sobie musicie odpowiedzieć, moja odpowiedz brzmi: tak.


Posłużymy się panorama złożoną z 2 poziomych kadrów, każdy z nich w 3 różnych naświetleniach. Tak wyglądają składowe fotografie:
1.


2.


3.


4.


5.


6.



2 różne podejścia:
- najpierw HDR z kolejnych naświetlań, potem panorama
- najpierw 3 panoramy rożnie naświetlone potem HDR

1-sze rozwiązanie jest prostsze niemniej rezultat zwykle jest gorszy. Wymaga od nas dokładnie takiej samej obróbki HDR w przypadku wszystkich trzech ujęć (w przypadku panoram naprawdę odradzam wykonywanie liczby naświetlań większej niż 3).
Możemy, co prawda, a w zasadzie musimy, zapisać parametry odkrywania HDR dla wybranej 3-ki naświetlań i potem zastosować dokładnie takie same parametry w pozostałych trzech, niemniej ilość operacji dokonywanych przez Photomatix w poszczególnych partiach obrazu jest na tyle duża, że żadne parametry nie powstrzymają go od innego potraktowania tych samych partii obrazu w ujęciach składowych, co wpływa na późniejsze kłopoty z prawidłowym poskładaniem takich obrazów w panoramę.

Chociaż nie polecam tej metody, omówię ją bardziej szczegółowo, gdyż da nam to okazję by prześledzić możliwość, jaką daje nam Photomatix Pro - konwersję grupową.

9.1 Panorama - HDR
Metoda lepsza, wymagająca jednak więcej wysiłku. Podstawową sprawą jest poskładanie wszystkich 3 wersji panoramy dokładnie w taki sam sposób. Wszystkie korekty geometryczne oraz dopasowanie plików muszą być wykonane przez program w identyczny sposób. Jak go do tego przekonać? Pewnie w jednej z kolejnych wersji będzie opcja, która to ułatwi, ale póki co, musimy posłużyć się małym oszustwem.
A wiec przypomnę: mamy 6 zdjęć (2 ujęcia każde w 3 naświetleniach). Musimy je pogrupować w odpowiednich folderach, tworzymy ich tyle ile mamy naświetlań, w naszym przypadku 3. Umówmy się, że nazwiemy je Panorama_1, Panorama_2 i Panorama_3. W Panorama_1 umieścimy 2 prześwietlone pliki, w Panorama_2 pliki poprawnie naświetlone, w Panorama_3 pliki niedoświetlone. Zmieniamy teraz nazwy plików tak żeby w każdym folderze były one takie same, nasze pliki nazwiemy A i B. Zaczynamy od poskładania panoramy z poprawnie naświetlonych ujęć, czyli tych z folderu Panorama 2. Zaczynam właśnie od nich dlatego, że zawierają one największa liczbę informacji potrzebnych do poprawnego poskładania panoramy. Zaczynamy. Wczytujemy pliki A i B z folderu "Panorama 2", jeśli to konieczne zmieniamy kolejność, generujemy punkty kontrolne klikając Align Images

7.


8.


ustawiamy wszystkie parametry. Zanim klikniemy jednak "Create" wydajemy polecenie File/Save As i zapisujemy pod dowolną nazwą projekt (przez projekt rozumie się tutaj ogol przekształceń, jakich dokonuje program na podstawie zadanych przez nas parametrów). Po zapisaniu wracamy do naszej zakładki, klikamy Create i czekamy - dużo tego czekania nieprawdaż?
Po skończeniu zamykamy program i zabieramy się za oszukiwanie naszego oprogramowania. W eksploratorze Windows zmieniamy nazwę folderu, z którego pobieraliśmy pliki na dowolną, inną nazwę, przypomnę, ze był to folder "Panorama 2", przemianuję go na "Panorama 22", po czym zmieniam nazwę folderu "Panorama 1" na "Panorama 2".
Uruchamiamy ponownie PTGui, wydajemy polecenie File/Open. Wybieramy zapisany wcześniej projekt. Program wczytuje obrazy z folderu "Panorama 2", ale tym razem są to juz inne obrazy, prześwietlone. Po wczytaniu przechodzimy wprost do zakładki Create Panorama (w żadnym wypadku nie wydajemy polecenia "Create Control Points" !!!!, te punkty juz są wybrane i mają takie pozostać).
Ponownie zmieniamy nazwę pliku na dowolną inną od tej, jakiej użyliśmy poprzednio, żeby nie nadpisać pliku, klikamy Create i ... czekamy oczywiście;)
Po skończeniu zamykamy program, wracamy do eksploratora Windows, zmieniamy nazwę folderu "Panorama 2" na "Panorama 11" po czym przemianowujemy nazwę folderu "Panorama 3" na "Panorama 2".
Powtarzamy procedurę w PTGui pamiętając o zmianie nazwy pliku wyjściowego.


W efekcie uzyskaliśmy 3 panoramy naświetlane w rożny sposób (załączone obrazy po kadrowaniu w PS CS2).

9.


10.


11.


Teraz Photomatix i jego mała ułomność, przynajmniej w mojej wersji. Nie potrafi on wygenerować pliku HDR jeśli panoramy są zbyt duże. Na razie nie ustaliłem granicy, ale wygląda na to, ze jeśli szerokość panoramy jest bliska 20 000 pix Photomatix nie jest w stanie jej przetrawić. Czy nie powinienem o tym wspomnieć na początku rozdziału? Pewnie tak, ale myślę, ze niewielu z Was zaczęło zabawę od takich ogromnych przypadków;)

Nasze parametry w Photomatix wyglądają następująco:

12.


Tak wygląda obraz uzyskany za pomocą Photomatix:

13.


A tak po drobnych korektach w PS CS2:

14.


Usiłowałem znaleźć podobny sposób na oszukanie "Panorama Factory", niestety nie udało mi się, ale podobno jest to możliwe. Zainteresowanych odsyłam do Royce’a Howland’a. Przy okazji polecam jego artykuł dotyczący HDR, 50 stronnicowy!!! Znajdziecie go na stronie http://www.nature-photographers.com. Z przykrością przyznaję, że nie opanowałem procesu HDR w takim jak On stopniu...
Przyznaję to na samym końcu oczywiście ;-) czy ktoś dobrnął w ogóle do tego miejsca?

9.2. HDR - panorama

O konwertowaniu RAW była juz mowa, podobnie jak o tworzeniu HDR a potem odkrywaniu go. Czym się różni ten proces w przypadku panoramy? Tym, ze musimy kilka trójek zdjęć odkryć w możliwie podobny sposób. Musimy wybrać reprezentatywny kadr z panoramy. Przyznam, że nie mam reguł, robię to na wyczucie. Dobrze jest wybrać ujęcie, które zawiera i głębokie cienie i mocne światła. Na podstawie tego wybranego kadru w oknie Tone Mapping ustalamy odpowiadające nam parametry. Zanim zaczniemy proces użyjemy przycisk Save, pozwala on zapisać wszystkie dostępne parametry dostępne w oknie Tone Mapping w pliku o rozszerzeniu PTS. Co dalej? Anulujemy, Cancel. Zamykamy wszystko, co mieliśmy w Photomatix otwarte. Wydajemy polecenie: Automate/Batch Processing (skrót: Ctrl-B). W międzyczasie, dla porządku polecam umieszczenie wszystkich potrzebnych plików w jednym folderze. Znajda się w nim wszystkie ujęcia tworzonej panoramy, każde w 3 różnych wersjach naświetlenia.
Widzimy następujące okno:

15.


Zaczynamy od Generate HDR Image, wchodzimy do Settings. Jak widać na tym etapie można wprowadzić jako pliki wejściowe także obrazy RAW, można tu ustawić stałą temp. barwową z jaką będą wywoływane poszczególne pliki, póki co nie ma więcej dostępnych opcji dotyczących konwersji RAW. Jest ona zresztą dostępna wyłącznie w "Batch Processing", co w zasadzie wyklucza jej stosowanie gdyż w trybie Batch działamy w ciemno, a żeby ustalić parametry odsłonięcia HDR i tak musieliśmy wcześniej stworzyć HDR normalną metodą czyli bazując na plikach TIFF lub JPG. Tak więc na razie odradzam stosowanie RAW jako formatu wejściowego. Jeśli pliki, których użyjemy do tworzenia HDR nie posiadają Exifa podajemy skok E.V., z jakim robiliśmy poszczególne ujęcia. W naszym przypadku jest to niepotrzebne, mamy Exif więc wszystkie potrzebne informacje są dostępne. Potwierdzamy OK.
Zaznaczamy opcję Proces With Detail Enhancer, to właśnie ona jest odpowiedzialna za utworzenie naszych plików, klikamy przycisk Settings. Teraz czas na wybranie z pliku z parametrami, który utworzyliśmy wcześniej. Służy do tego przycisk Load, po wybraniu i zatwierdzeniu widzimy, ze suwaki zmieniły swoje położenie zgodnie z naszym życzeniem. Potwierdzamy OK.
Przechodzimy niżej, domyślnie podświetlona jest opcja Select 3 Images At a time, w naszym przypadku jest to poprawna wartość wiec nic nie zmieniamy.
Poniżej w ramce Location wskazujemy położenie naszych plików wejściowych. Pamiętajcie, że we wskazanym folderze powinny być tylko pliki przeznaczone do tworzenia HDR, nic innego, w naszym przypadku jest to 6 plików.
Po prawej wybieramy rodzaj pliku wyjściowego (odradzam JPG oczywiście), kompresje, jego lokalizacje. Możemy zapisać także plik HDR w jednym z dostępnych formatów, przyznam, ze tego nie robię, każdy ma w końcu swoje upodobania.

Uruchamiamy proces przyciskiem Run i czekamy aż w oknie dialogowym pokaże się komunikat o zakończeniu procesu. Możemy teraz obejrzeć wyniki pracy oprogramowania, jeśli wszystko jest ok przechodzimy do kolejnego kroku, czyli tworzenia panoramy.
Posłużymy się programem PTGui, moim zdaniem naprawdę godny polecenia.
A wiec po kolei, otwieramy program, wybieramy Select Source Images, wskazujemy nasze pliki. Zapisane przez Phoytomatixa pliki nie posiadają już informacji Exif, PTGui zada nam więc tylko dodatkowe pytania, o ogniskową oraz wielkość klatki aparatu, którym się posłużyliśmy. Jeżeli nie pamiętamy po prostu sprawdzamy Exif w którymś z plików źródłowych. Żeby nie było wątpliwości, ogniskowa to ogniskowa a nie jej ekwiwalent, niczego nie przeliczamy, podajemy fizyczna jej wartość oraz mnożnik, czyli Np. dla Canonow 1.6 dla Nikonow 1.5.
Oprogramowanie wczytuje wskazane przez nas pliki, widzimy je w okienku podglądu. Jeśli panoramę robiliśmy od lewej do prawej kolejność będzie prawidłowa, jeśli zaczęliśmy od prawej trzeba będzie poprzestawiać kolejność plików, służy do tego zakładka Source images gdzie za pomocą funkcji Move Up oraz Move Down dokonujemy zmiany.
Wracamy do zakładki Project assistaant, wybieramy opcje Align Images, w zdecydowanej większości przypadków PTGui radzi sobie z tym zadaniem znakomicie. Po skończeniu pokazuje się nam małe okienko z podglądem panoramy, można tutaj wiele parametrów zmodyfikować, ja wspomnę tylko o jednym, rodzaj projekcji czyli sposób w jaki zostanie przedstawiona perspektywa, najczęściej używam opcji Cylindrical.
Okienko to możemy zamknąć i przechodzimy do zakładki Create panorama. Zmieniamy opcję Panorama Size na maximal, plik wyjściowy jako TIFF, używając przycisku Browse wskazujemy programowi, gdzie ma się znaleźć stworzona przez nas panorama oraz jaką nazwę ma mięć plik wyjściowy. Wciskamy Create i czekamy. Po skończeniu otwieramy otrzymany obraz, Np w PS i kontynuujemy obróbkę, pierwsza sprawa to docięcie panoramy, PTGui zostawił ją z odpowiednimi marginesami dając nam możliwość dokładnego wyboru kadru.

Autor: Maciej Duczyński
kontakt: macduc@o2.pl